ΑΡΧΑΙΑ ΜΑΝΤΕΙΑ

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΗΣ ΔΩΔΩΝΗΣ
Ήταν το αρχαιότερο και πιο ιερό μαντείο της αρχαιότητας και ήταν αφιερωμένο στον Δία, όργανο για τον ασαφή λόγο του οποίου αποτελούσε η δρυς (βελανιδιά). Την γλώσσα του Διός ερμήνευαν οι Σελλοί ή Ελλοί, πρόσωπα ασκητικά κατά τον Όμηρο γιατί κοιμούνταν στη γη και δεν χρησιμοποιούσαν υποδήματα.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ
Πρόκειται για το πιο ονομαστό μαντείο του αρχαίου κόσμου. Ήταν αφιερωμένο στον Δελφίνειο Απόλλωνα, σύμβολο του οποίου ήταν το Δελφίνι, από όπου πήρε και το μαντείο την ονομασία του. Υπάρχουν πάμπολλοι μύθοι σχετικά με τη δημιουργία του μαντείου, ένας εκ των οποίων πρεσβεύει ότι τον βωμό του Απόλλωνα στους Δελφούς τον έχτισε ο ίδιος ο θεός του φωτός, που οδήγησε στην περιοχή, έχοντας την δελφίνια μορφή, τους Κνωσίους Κρήτες με τα πλοία τους. Κατά τον ιστορικό Ιουστίνο, στους Δελφούς υπήρχε βαθιά οπή εντός της εκεί πηγής, από την οποία διέφευγε με ορμή ψυχρό αέριο, το οποίο επενεργούσε στο πνεύμα της Πυθίας και μετέδιδε σ’ αυτήν το προφητικό δώρο. Οι αρχαίοι θεωρούσαν ιερές τις γήινες οπές, ως διόδους επικοινωνίας με τα χθόνια βασίλεια.

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΣΤΙΣ ΑΒΕΣ ΤΗΣ ΦΩΚΙΔΑΣ: Ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα, κοντά στο σημερινό χωριό Έξαρχος, στο Υφάντειο Όρος. Κατεδαφίστηκε από τον Ξέρξη και καταστράφηκε στον ιερό πόλεμο από τους Βοιωτούς. Λειτουργούσε ακόμα ως τους Ρωμαϊκούς χρόνους. Το εν λόγω μαντείο συμβουλεύτηκε κάποτε και ο Κροίσος. Η παράδοση αναφέρει ως ιδρυτές αποίκους από το Άργος που ήρθαν με τον Άβαντα, ενώ κατά τον Στράβωνα, ο Αριστοτέλης αποδίδει την ίδρυση του μαντείου στους Θράκες.

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ: Αναφορά για το συγκεκριμένο μαντείο έχουμε από τον Παυσανία, που αναφέρει ότι εκεί δίνονταν θεραπευτικές ονειρομαντείες.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΑΜΦΙΑΡΑΟΥ
Ο Αμφιάραος ήταν αργοναύτης και ένας από τους «Επτά επί Θήβας» όπου, όπως αναφέρει ο μύθος, κινδυνεύοντας να σκοτωθεί άνοιξε η γη και δέχτηκε τον Αμφιάραο και το άρμα του. Έτσι ο θρύλος τον θεοποίησε και τιμήθηκε σαν ήρωας. Το Αμφιάρειο Μαντείο ήταν στον Ωρωπό κι όπως λέει ο Στράβων ήταν από τα ονομαστότερα θεραπευτήρια και ονειρομαντεία.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΤΡΟΦΩΝΙΟΥ Η ΤΡΟΦΩΝΙΟ ΑΝΔΡΟ
Βρισκόταν κοντά στη σημερινή Λειβαδιά. Αποτελούσε τόπο επίσκεψης πλείστων ψυχιατρικών περιπτώσεων με σκοπό την θεραπεία. Οι ζητούντες τον χρησμό ήταν υποχρεωμένοι να κρατούν μυστικά, εφ όρου ζωής, τα όσα άκουγαν ή πάθαιναν. Τον αλληγορικό χρησμό τον λάβαινε απευθείας ο προσκυνητής από την θεότητα.

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΣΠΟΝΔΕΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ, ΣΤΗΝ ΘΗΒΑ: Οι ιερείς χρησμοδοτούσαν, στηριζόμενοι στα σημεία τυχαίων ήχων.

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΔΙΑ ΣΤΗΝ ΟΛΥΜΠΙΑ Οι χρησμοί έβγαιναν από τη φωτιά της προσφερόμενης ζωοθυσίας.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΣΤΑ ΒΟΥΡΑ ΤΗΣ ΑΧΑΪΑΣ
Επρόκειτο για Μαντείο του Ηρακλή, όπου ο ενδιαφερόμενος για χρησμό προσκυνητής, έπαιρνε κότσια ζώων, τα πετούσε, και ανάλογα με το σχήμα που δημιουργούταν από τη ρίψη διάβαζαν σε πίνακα τις εξηγήσεις των διαφόρων συνδυασμών.

 







ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΣΤΗΝ ΔΗΛΟ
Ιερό πανελλήνιας φήμης, όπου οι χρησμοί δίδονταν μόνο το καλοκαίρι.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΙΣΜΗΝΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΣΤΗΝ ΘΗΒΑ:
Χρησμοδοτούσε εξετάζοντας τα σημεία της ζωοθυσίας, δηλαδή εφαρμοζόταν η Εμπυρομαντεία.

 










ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΣΤΙΣ ΥΣΙΕΣ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
Βρισκόταν στους πρόποδες του Κιθαιρώνα, ανάμεσα από τα σημερινά χωριά Κριεκούκι και Κατσούλα.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΛΥΚΑΙΟΥ ΔΙΑ ΚΑΙ ΠΑΝΑ
Βρισκόταν στο Λυκαίο βουνό της Αρκαδίας. Εκεί χρησμοδοτούσε προφήτισσα.

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΤΟ ΑΡΓΟΣ: Οι χρησμοί δίδονταν από παρθένα, η οποία έπινε αίμα αρνιού που θυσίαζαν τη νύχτα.

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΚΡΗΤΟΓΕΝΟΥΣ ΔΙΑ: Ο χρησμός διδόταν απευθείας στον ενδιαφερόμενο προσκυνητή, σε όνειρο, την ώρα που κοιμόταν στο «Μέγα Σπήλαιο».

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟ
Επρόκειτο κυρίως για χώρο θεραπείας. Ένας τρόπος θεραπείας ήταν και η μαντική, που συνόδευε την εγκοίμηση του ασθενούς. Με την εγκοίμηση ο θεός εμφανιζόταν στο όνειρο υπό διάφορες μορφές.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ ΣΤΗΝ ΤΡΙΚΚΗ
Ανάλογη περίπτωση με το Ασκληπιείο της Επιδαύρου. Κατά τον Διόδωρο τον Σικιελιώτη επρόκειτο για το πρώτο Ασκληπιείο, ιδρυμένο από τον ίδιο τον Ασκληπιό κατά το 1255 – 1200 π.Χ.

 

 

 

 

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΗΣ ΤΙΤΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΣΙΚΥΩΝΙΑ: Επρόκειτο περί Ασκληπιείου.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΣΤΟ ΠΤΩΟ ΤΗΣ ΘΗΒΑΣ
Οι χρησμοί δίδονταν κυρίως στην Αιολική διάλεκτο.

 

 

 

 

 

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΗΣ ΙΕΡΗΣ ΚΩΜΗΣ ΣΤΟ ΜΑΙΑΝΔΡΟ: Ήταν αφιερωμένο στην Άρτεμη.

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΑΡΗ ΣΤΗΝ ΘΡΑΚΗ

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΦΟ
Εδραζόταν στον τοπικό ναό της Αφροδίτης.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΣΤΙΣ ΜΥΚΗΝΕΣ

 

 

 

 

 

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΗΣ ΤΙΘΟΡΕΑΣ ΣΤΗΝ ΦΩΚΙΔΑ

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΗΣ ΑΡΤΕΜΗΣ ΣΤΗΝ ΚΟΛΧΙΔΑ

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΣΤΙΣ ΘΑΛΑΜΕΣ ΤΗΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ: Αποτελούσε ονειρομαντείο.

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΣΤΙΣ ΦΑΡΕΣ ΤΗΣ ΑΧΑΪΑΣ: Εκεί υπήρχε άγαλμα του Ερμή, και όποιος ήθελε την συμβουλή του θεού, πήγαινε το βράδυ και άναβε την εστία εμπρός του αγάλματος. Έπειτα, με βουλωμένα τα αυτιά του πήγαινε να ρωτήσει κρυφά στο αυτί τον θεό και όταν έβγαινε έξω τα ξεβούλωνε και η πρώτη φωνή που θα άκουγε αυτή θα ήταν και η απάντηση του μαντείου.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ
Ο Παυσανίας αναφέρει ότι στο ιερό υπήρχε πηγή όπου κατεβάζανε ένα καθρέφτη που είχαν δέσει με σκοινί, χωρίς να βουτηχτεί στο νερό. Στη συνέχεια ακολουθούσαν προσευχές και καύση θυμιαμάτων. Στο τέλος κοιτάζανε τον καθρέφτη, επιδιδόμενοι σε κατοπτρομαντεία.

 

 

 

...ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΦΡΙΞΟΥ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΑ, ΚΟΝΤΑ ΣΤΟΝ ΚΑΥΚΑΣΟ: Τέλος, να αναφερθεί ότι στην αρχαιότητα υπήρχαν και Νεκρομαντεία ή Νεκυομαντεία ή Ψυχομαντεία, όπου οι χρησμοί δίδονταν κατόπιν θυσιών στους υποχθόνιους θεούς και στις ψυχές των νεκρών.

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ ΣΤΗΝ ΑΦΥΤΟ
Τα πρώτα στοιχεία χρήσης του χώρου του ιερού χρονολογούνται στην πρώιμη εποχή του χαλκού. Η ομορφιά της φύσης, οι πηγές νερού, η βλάστηση και το σπήλαιο που υπήρχαν, ώθησαν τους Αφύτιους να ιδρύσουν σε αυτό το μαγευτικό μέρος ιερό του Διονύσου - πιθανότατα και των Νυμφών - στα τέλη του 8ου αιώνα π.Χ., το οποίο αναφέρεται από τον Ξενοφώντα.

 

 

 

*******************